• Data: 2024-01-07 • Autor: Katarzyna Siwiec
Artykuł omawia kluczowe aspekty prawne związane z umową najmu mieszkania ADM − ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji małżonków. Rozjaśnia kwestie związane z przepisaniem umowy najmu mieszkania komunalnego. Wyjaśnia, czy małżonek najemcy może mieszkać w takim mieszkaniu na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Tłumaczy również – w odniesieniu do art. 691 § 1 Kodeksu cywilnego – kto ma prawo do mieszkania komunalnego po śmierci głównego najemcy. Jako przykład posłuży nam sprawa pani Ewy.
Narzeczony pani Ewy jest głównym najemcą mieszkania komunalnego w Warszawie. Niebawem pani Ewa i jej narzeczony biorą ślub, więc pani Ewa na stałe zamieszka z mężem, oczywiście z meldunkiem. Pani Ewa zapytała nas, czy po ślubie można jakoś przepisać umowę najmu mieszkania komunalnego, żeby oboje stali się głównymi najemcami. Pani Ewie zależało na tym, aby miała takie samo prawo do mieszkania jak mąż. Chciała również wiedzieć, czy po ślubie i wspólnym zamieszkaniu w razie śmierci męża będzie miała prawo zostać w mieszkaniu.
Pani Ewa może zrobić takie przepisanie umowy na mieszkanie ADM – czyli np. dokonać zmiany głównego najemcy mieszkania komunalnego – jedynie za zgodą gminy jako właściciela lokalu. Może to mieć bowiem miejsce tylko w ramach zmiany umowy. Niestety prawo nie przewiduje sytuacji, w której nawiązanie stosunku najmu przez jednego z małżonków jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego automatycznie „rozciąga” się na drugiego z małżonków.
Zobacz również: Mieszkanie komunalne bez tytułu prawnego
Tym niemniej jednak, zgodnie z treścią art. 281 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, po zawarciu związku małżeńskiego pani Ewa będzie uprawniona do zamieszkiwania w tym mieszkaniu. Przepis ten stanowi bowiem, że jeżeli prawo do mieszkania przysługuje jednemu małżonkowi, drugi małżonek jest uprawniony do korzystania z tego mieszkania w celu zaspokojenia potrzeb rodziny. Przepis ten stosuje się odpowiednio do przedmiotów urządzenia domowego.
Gmina nie może zatem zakazać pani Ewie zamieszkiwania w tym lokalu, podobnie zresztą jak mąż.
Zobacz również: Dwóch najemców mieszkania komunalnego
Jak wygląda kwestia zdania mieszkania komunalnego po śmierci głównego najemcy? Jeżeli pani Ewa nie będzie najemcą lokalu, tj. gmina nie zgodzi się na zmianę umowy, pani Ewa będzie bezpieczna, o ile pani Ewa będzie w tym lokalu mieszkać wraz z mężem do chwili jego śmierci, bo pani Ewa wstąpi w stosunek najmu po hipotetycznie zmarłym mężu – dzieje się to z mocy prawa, bez konieczności robienia czegokolwiek w tym zakresie. Wynika to wprost z art. 691 § 1 Kodeksu cywilnego, który to przepis stanowi, że „w razie śmierci najemcy lokalu mieszkalnego w stosunek najmu lokalu wstępują: małżonek niebędący współnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka, inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą”.
§ 2 tego przepisu mówi natomiast, że „osoby wymienione w § 1 wstępują w stosunek najmu lokalu mieszkalnego, jeżeli stale zamieszkiwały z najemcą w tym lokalu do chwili jego śmierci”.
Oznacza to, że jeśli pani Ewa będzie spełniać warunki wskazane w powyższych przepisach, to będzie mogła mieszkać w mieszkaniu komunalnym po śmierci głównego najemcy, czyli swojego męża.
Zobacz również: Jak zmienić głównego najemcę mieszkania komunalnego?
Zmiana umowy najmu po ślubie
Ania i Tomek zamieszkali razem w mieszkaniu wynajmowanym przez Tomka jeszcze przed ich ślubem. Po zawarciu związku małżeńskiego Ania chciała zostać dopisana do umowy najmu jako współnajemca. W związku z tym musieli zwrócić się do gminy z wnioskiem o zmianę umowy najmu, gdyż bez oficjalnej zgody gminy Ania nie mogła zostać uwzględniona w umowie.
Prawo do mieszkania po śmierci najemcy
Karolina od wielu lat mieszkała ze swoim partnerem, Janem, który był jedynym najemcą mieszkania komunalnego. Gdy Jan niespodziewanie zmarł, Karolina obawiała się, że straci prawo do mieszkania kwaterunkowego po śmierci głównego najemcy. Jednak, na mocy art. 691 § 1 Kodeksu cywilnego, Karolina jako osoba stale zamieszkująca z najemcą nabyła prawo do kontynuowania najmu po śmierci Jana.
Wspólne zamieszkiwanie bez zmiany umowy
Kasia wprowadziła się do mieszkania wynajmowanego przez swojego męża, Marka, przed ich ślubem. Choć Marek był jedynym najemcą, Kasia mogła bez problemu z nim zamieszkać – uprawniał ją do tego art. 281 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Gmina, jako właściciel mieszkania, nie miała prawa zabronić Kasi zamieszkania tam, mimo że nie była współnajemcą.
Podsumowując, artykuł przekazuje istotne informacje na temat praw i obowiązków związanych z umową najmu mieszkania ADM. Wyjaśnia, w jaki sposób zmiana statusu małżeńskiego wpływa na prawa do mieszkania. Porusza kwestie dotyczące zmian umowy najmu oraz przejęcia najmu po śmierci głównego najemcy. Przedstawione zagadnienia są kluczowe dla małżonków oraz osób planujących zamieszkanie w wynajmowanym mieszkaniu komunalnym.
Potrzebujesz pomocy prawnej związanej z umową najmu mieszkania ADM? Skontaktuj się z nami, aby uzyskać profesjonalne porady prawne online oraz wsparcie w przygotowaniu niezbędnych dokumentów i pism. Nasz zespół doświadczonych prawników jest do Twojej dyspozycji. Już dziś wypełnij formularz kontaktowy umieszczony pod tekstem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Siwiec
Radca prawny, absolwentka wydziału prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Od 17 lat pracująca w zawodzie prawnika i udzielająca porad prawnych, od 2010 roku prowadzi własną kancelarię. Specjalizuje się w obsłudze prawnej zarówno przedsiębiorców z różnych branż, jak i osób fizycznych.
Zapytaj prawnika