• Autor: Tomasz Krupiński
Wynajmowałam mieszkanie, lokatorzy wielokrotnie nie płacili lub spóźniali się z czynszem. Dzisiaj, po wypowiedzeniu przeze mnie umowy najmu (umowa wygasła), wyprowadzili się. Zadłużenie czynszowe to ponad 5 tys. zł. Ponadto najemcy zniszczyli mieszkanie. W kuchni cieknie woda, meble kuchenne są zniszczone, uszkodzona lodówka. Co mogę zrobić, aby odzyskać zaległy czynsz i koszty, które będę musiała ponieść w związku z działaniami lokatorów? Jak prawidłowo wycenić koszt napraw? Zależy mi na wykonaniu napraw jak najszybciej, ponieważ niewynajęte mieszkanie generuje koszty.
Istota sprawy sprowadza się do tego, czy został podpisany protokół zdawczo-odbiorczy przy przekazaniu mieszkania najemcom oraz drugi – przy zwrocie mieszkania. Ciężar udowodnienia szkody spoczywa na Pani. Powinna Pani dokonać zabezpieczenia poprzez przygotowanie dokumentacji w postaci protokołu szkody oraz dokumentacji zdjęciowej. Konieczne jest także dokonanie oszacowania wysokości szkody przez biegłego. Taka wycena ma znaczenie li tylko pomocnicze. Opinia w tym wypadku ma charakter opinii prywatnej i na potrzeby sprawy sądowej konieczne będzie dokonanie dodatkowej opinii sądowej.
Zobacz również: Jak zmusić lokatora do płacenia czynszu?
Jak stanowi art. 677 Kodeksu cywilnego (K.c.) – roszczenia wynajmującego przeciwko najemcy o naprawienie szkody z powodu uszkodzenia lub pogorszenia rzeczy, jak również roszczenia najemcy przeciwko wynajmującemu o zwrot nakładów na rzecz albo o zwrot nadpłaconego czynszu przedawniają się z upływem roku od dnia zwrotu rzeczy.
Jeżeli najemcy wpłacili kaucję, w pierwszym rzędzie należy dokonać potrącenia z kaucji zaległego czynszu najmu i roszczenia o odszkodowanie.
Oczywiście konieczne jest wezwanie pisemne najemców do zapłaty zarówno zaległego czynszu, jak też odszkodowania o naprawienie szkody.
Wraz z zakończeniem najmu najemca zobowiązany jest odnowić i naprawić lokal w zakresie wynikającym z art. 6b ust. 2 u.o.p.l. z uwzględnieniem art. 675 § 1 K.c. Oznacza to, że najemcę opróżniającego lokal po zakończeniu najmu nie obciążają naprawy będące konsekwencją prawidłowego korzystania z rzeczy, nawet wówczas, gdy są to naprawy objęte powyższym katalogiem (por. K. Zdun-Załęska [w:] Komentarz do art.6(e) ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, LEX).Niewykonanie lub nienależyte wykonanie przez najemcę obowiązku przewidzianego w art. 675 § 1 K.c. powoduje jego odpowiedzialność wobec wynajmującego za wyrządzoną szkodę (por. art. 471 i n. K.c.). Wynajmującemu przysługuje względem najemcy roszczenie o odszkodowanie za szkodę wynikłą na skutek pogorszenia się stanu rzeczy najętej także przed zakończeniem najmu – por. wyrok SN z dnia 13 listopada 1987 r., IV CR 313/87, OSNC 1990, nr 1, poz. 16. Gorszy stan zwracanej rzeczy uzasadniony może być tylko normalnym jej zużyciem. Zatem najemca ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za takie pogorszenie stanu lub zużycie rzeczy, które jest następstwem jej nieprawidłowego używania – por. wyrok SA w Katowicach z dnia 7 października 1991 r., I ACr 267/91. Z art. 675 § 3 wynika domniemanie, że rzecz była wydana najemcy w stanie dobrym i przydatnym do umówionego użytku. Artykuł 26 pkt 5 u.o.p.l. dodał do art. 675 K.c. § 3 zasadę, iż domniemywa się, że rzecz była wydana najemcy w stanie dobrym i przydatnym do umówionego użytku. Jest to uzupełnienie przepisu art. 675 § 1 K.c.
Zobacz również: Waloryzacja czynszu jak obliczyć?
Dodany przepis usuwa niejasność, często spotykaną w sytuacjach, gdy strony nie ustaliły ostatecznie jasno, jaki był stan lokalu w chwili nawiązywania najmu, albo gdy dokumenty pozwalające ustalić ten stan zaginęły lub gdy najemca nie kwestionował stanu lokalu ani jego przydatności do umówionego użytku, tak w chwili nawiązywania najmu, jak i w okresie jego trwania. W takich przypadkach, zgodnie z omawianym nowym przepisem, zużycie lokalu przez najemcę będzie oceniane w porównaniu do potencjalnego dobrego i przydatnego do umówionego użytku stanu lokalu (nawet gdyby w rzeczywistości tak nie było) – tak: Komentarz do niektórych przepisów ustawy – Kodeks cywilny, ABC, 2011 r.). Ponadto w treści zawartej przez strony umowy najmu z dnia 18 maja 2011 r. w § 1 ust. 2 zdanie pierwsze wskazano, że najemca przyjmuje lokal w stanie dobrym, czysty, pomalowany, ze sprawnymi urządzeniami nieposiadającymi uszkodzeń mechanicznych.
Zobacz również: Pluskwy w wynajmowanym mieszkaniu
Sprawa protokołu zdawczo-odbiorczego
Pani Katarzyna wynajęła swoje mieszkanie młodej parze. Przy odbiorze lokalu sporządziła dokładny protokół zdawczo-odbiorczy, dokumentując stan wyposażenia i ścian zdjęciami. Po zakończeniu najmu najemcy odmówili pokrycia kosztów uszkodzeń – zniszczonego zlewu i zalanej podłogi. Dzięki protokołowi i zdjęciom Pani Katarzyna wygrała sprawę sądową i odzyskała koszty napraw.
Kaucja jako zabezpieczenie
Pan Tomasz wynajął mieszkanie studentom, którzy po zakończeniu najmu pozostawili je zaniedbane – ściany wymagały malowania, a lodówka była uszkodzona. Pan Tomasz wykorzystał część wpłaconej kaucji na pokrycie tych kosztów, co znacznie przyspieszyło przywrócenie lokalu do stanu używalności.
Wezwanie do zapłaty z konsekwencjami
Pani Anna po zakończeniu umowy najmu wezwała pisemnie swoich byłych lokatorów do uregulowania zaległego czynszu i kosztów napraw. Gdy ci zignorowali wezwanie, złożyła pozew sądowy. Sąd zasądził na jej korzyść pełne pokrycie strat oraz zwrot kosztów procesu, co pozwoliło jej szybko przywrócić mieszkanie do stanu umożliwiającego dalszy wynajem.
Aby skutecznie wyegzekwować zaległy czynsz i koszty napraw po najemcach, kluczowe jest odpowiednie zabezpieczenie swoich interesów. Sporządzenie protokołu zdawczo-odbiorczego przy przekazaniu i odbiorze lokalu, dokumentacja zdjęciowa oraz rzetelna wycena szkód stanowią istotne dowody w razie sporu. Kaucja może częściowo pokryć straty, jednak w przypadku większych szkód konieczne jest pisemne wezwanie do zapłaty, a w razie braku reakcji – skierowanie sprawy do sądu. Działając zgodnie z przepisami, można skutecznie dochodzić swoich roszczeń i zminimalizować straty.
Jeśli borykasz się z problemami związanymi z najmem, zaległym czynszem lub szkodami wyrządzonymi przez najemców, skorzystaj z profesjonalnych porad prawnych online. Oferujemy szybkie i skuteczne wsparcie w przygotowaniu wezwań do zapłaty, analizie dokumentów oraz prowadzeniu spraw sądowych. Nasze doświadczenie pozwala na sprawne odzyskanie należności i skuteczne dochodzenie roszczeń. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać fachową pomoc bez wychodzenia z domu.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Tomasz Krupiński
Radca prawny z kilkunastoletnim doświadczeniem, magister prawa, absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Specjalizuje się w prawie nieruchomości i prawie lokalowym (wykup mieszkań, najem, eksmisje, zasiedzenia itp.) oraz w prawie rodzinnym (rozwody, alimenty, podział majątku itp.). Doradza też wspólnotom mieszkaniowym i zarządcom nieruchomości (sam również ma uprawnienia zarządcy). Prowadzi własną kancelarię i reprezentuje naszych klientów w sądach.
Zapytaj prawnika