Zwrot nakładów na nieruchomość męża po rozwodzie

Majątek wspólny małżonków i majątki osobiste każdego z nich

Podstawę prawną dla przedstawionego zagadnienia stanowią przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.). Zgodnie z treścią art. 31 K.r.o.:

„§ 1. Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

§ 2. Do majątku wspólnego należą w szczególności:

1) pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;

2) dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;

3) środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;

4) kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121, z późn. zm.).”

Natomiast zgodnie z treścią art. 33 K.r.o.:

„Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

1) przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;

2) przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił; (…).”

Rozliczenie nakładów na dom należący do byłego męża

Nieruchomość wchodzi więc w skład majątku osobistego męża. Zgodnie z zasadą superficies solo cedit – wszystko, co zostało wybudowane na gruncie, stanowi własność właściciela gruntu. Tak więc dom wybudowany na gruncie stanowi majątek męża. Pani natomiast będzie przysługiwać roszczenie o rozliczenie nakładów. Wszelkie wydatki poczynione na budowę, remont czy modernizację budynku stanowić będą nakład z Państwa majątku wspólnego na majątek osobisty męża (dom). Pani będzie mogła dochodzić zapłaty połowy tych nakładów, jeżeli dojdzie do podziału majątku wspólnego.

Rozliczenie nakładów w niniejszym postępowaniu znajduje podstawę prawną w art. 567 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.), w myśl którego w postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami sąd rozstrzyga m.in. także o tym, jakie wydatki, nakłady i inne świadczenia z majątku wspólnego na rzecz majątku osobistego lub odwrotnie podlegają zwrotowi.

Podstawę materialnoprawną do rozliczenia nakładów na majątek wspólny uczynionych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej stanowi art. 45 K.r.o. Zgodnie z tym przepisem każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek odrębny, może też żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swego majątku odrębnego (osobistego) na majątek wspólny. Art. 45 K.r.o. zastrzega przy tym, że zwrotu dokonywa się – co do zasady – przy podziale majątku wspólnego.

Zobacz również: Skutki wyprowadzki przed rozwodem

Różny charakter nakładów na nieruchomość teściów i nakładów na nieruchomość męża

Nakłady były dokonywane w okresie, kiedy nieruchomość stanowiła własność teściów i męża, stąd też różny jest ich charakter. Pierwsze są Państwa wspólnym nakładem na nieruchomość osoby trzeciej i ta wierzytelność wchodzi w skład majątku wspólnego. W drugim wypadku mamy do czynienia z nakładami na majątek osobisty z majątku wspólnego. Pani ma jedynie roszczenie o zwrot nakładów w okresie, kiedy były robione. Dla przykładu, jeżeli w toku wspólności ustawowej dokonano nakładów na nieruchomość męża w wysokości 100 000 zł, to Pani może dochodzić zwrotu w zakresie swojego udziału, tj. kwoty 50 000 zł. Nie przysługuje Pani roszczenie o przyznanie części nieruchomości czy odwołanie darowizny.

Zobacz również: Rozdzielność majątkowa a wspólne mieszkanie

Źródła:

1. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
2. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.