• Data: 2023-12-05 • Autor: Serwis Prawo-mieszkaniowe.info
Klimatyzacja w bloku mieszkalnym to nie tylko kwestia komfortu, ale i potencjalnego źródła sporów z sąsiadami. Hałas wydobywający się z klimatyzatorów może być przyczyną naruszenia spokoju i prywatności, co w polskim prawie regulują odpowiednie przepisy. W artykule tym przyjrzymy się, jakie zasady dotyczące montażu i użytkowania klimatyzacji obowiązują mieszkańców, a także jakie mają prawa w przypadku konfliktów z sąsiadami lub wspólnotą mieszkaniową. Jako przykład posłuży nam sprawa pana Przemysława.
Pan Przemysław mieszka w bloku, zwrócił się do nas o poradę po tym, jak odmówiono mu zgody na zamontowanie klimatyzacji na balkonie przynależnym do mieszkania. Parę dni temu został poinformowany przez zarządcę wspólnoty mieszkaniowej o niewyrażeniu zgody na montaż urządzenia, mimo że spełnia normy europejskie. Jako powód podano hałas – „klimatyzator będzie generował za duży hałas i takie są przepisy”. Pan Przemysław pyta, czy rzeczywiście na montaż klimatyzacji w bloku potrzebna jest zgoda spółdzielni mieszkaniowej. Oraz czy są szanse na zmianę decyzji i montaż klimatyzacji.
Na wstępie wskazuję na przepis Kodeksu cywilnego:
„Art. 144 Właściciel może, z wyłączeniem innych osób, w granicach określonych przez ustawy, zasady współżycia społecznego, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.”
A więc właściciel ma prawo do rozporządzania swoim lokalem, w tym części przynależnych. Powinien przy tym powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę. Zatem wszelkie zakłócenia (immisje), które mają negatywny wpływ „ponad przeciętną miarę” na korzystanie ze swych nieruchomości przez sąsiadów, powinny być wyeliminowane.
Jeśli chodzi o nieruchomość wspólną, w tym przypadku blok, należy wskazać na przepisy zarówno ustawy o własności lokali2, jak i Kodeksu cywilnego. Właściciel lokalu jest zobowiązany do korzystania z nieruchomości wspólnej w sposób nieutrudniający korzystania przez innych współwłaścicieli oraz współdziałania z nimi w ochronie wspólnego dobra (art. 13 ust. 1 ustawy o własności lokali). Ponadto ma prawo do współkorzystania z nieruchomości wspólnej zgodnie z jej przeznaczeniem. (art. 12 ust. 1 ustawy o własności lokali). Współwłaściciel jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli (art. 206 K.c.).
Sąd Apelacyjny we Wrocławiu stwierdził: „Wspólnota mieszkaniowa może podejmować wiążące decyzje jedynie w zakresie zarządu nieruchomością wspólną. Uchwała wykraczająca poza ten obszar nie wywołuje skutków prawnych w niej wyrażonych. Jako sprzeczna z bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa jest nieskuteczna” (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu Wydział I Cywilny, z dnia 7 sierpnia 2008 roku, sygn. akt: I ACa 601/08).
Kwestie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, reguluje rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. 2002 r. Nr 75, poz. 690). Zgodnie z § 51 rozporządzenia – budynek i pomieszczenia powinny mieć zapewnioną wentylację lub klimatyzację, stosownie do ich przeznaczenia.
Zobacz również: Fotowoltaika na wspólnym dachu
Zgodnie z § 147 ust. 3 rozporządzenia – klimatyzację należy stosować w pomieszczeniach, w których ze względów użytkowych, higienicznych, zdrowotnych lub technologicznych konieczne jest utrzymywanie odpowiednich parametrów powietrza wewnętrznego określonych w przepisach odrębnych i w Polskiej Normie dotyczącej parametrów obliczeniowych powietrza wewnętrznego. Tym samym rozporządzenie nakłada niejako obowiązek stosowania klimatyzacji w przypadku utrzymania koniecznych parametrów powietrza wewnętrznego. W celu dokładnego określenia tych parametrów należałoby się odwołać do Polskiej Normy, a także zbadać aktualne parametry, czy są zgodne z normami. W tym celu pan Przemysław powinien skontaktować ze specjalistą z zakresu klimatyzacji i wentylacji.
Zobacz również: Rolety zewnętrzne we wspólnocie
Co do samych warunków instalacji klimatyzatora, to rozporządzenie zawiera dokładne określenie parametrów związanych z montażem. I tak, zgodnie z § 152 ust. 6 rozporządzenia – wyrzutnie powietrza w instalacjach wentylacji i klimatyzacji powinny być zabezpieczone przed opadami atmosferycznymi i działaniem wiatru oraz być zlokalizowane w miejscach umożliwiających odprowadzenie wywiewanego powietrza bez powodowania zagrożenia zdrowia użytkowników budynku i ludzi w jego otoczeniu oraz wywierania szkodliwego wpływu na budynek. Dolna krawędź otworu wyrzutni z poziomym wylotem powietrza, usytuowanej na dachu budynku, powinna znajdować się co najmniej 0,4 m powyżej powierzchni, na której wyrzutnia jest zamontowana, oraz 0,4 m powyżej linii łączącej najwyższe punkty wystających ponad dach części budynku, znajdujących się w odległości do 10 m od wyrzutni, mierząc w rzucie poziomym. Usytuowanie wyrzutni powietrza na poziomie terenu jest dopuszczalne tylko za zgodą i na warunkach określonych przez właściwego państwowego inspektora sanitarnego. Dopuszcza się sytuowanie wyrzutni powietrza w ścianie budynku, pod warunkiem że:
Zobacz również: Palenie na klatce schodowej mandat
Sama kwestia uzyskania pozwolenia lub zgłoszenia robót budowlanych w zakresie montażu klimatyzatora nie została jednoznacznie określona w przepisach prawnych. Zgodnie z art. 29 ust. 2 pkt. 15 ustawy – Prawo budowlane – pozwolenia na budowę nie wymaga wykonywanie robót budowlanych polegających na instalowaniu urządzeń na obiektach budowlanych. Ponadto zgodnie z art. 30 ust. 1 Prawa budowlanego nie wymagają także zgłoszenia właściwemu organowi.
Natomiast przepis art. 29 ust. 2 pkt 11 Prawa budowlanego przewiduje, że obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę nie wymaga prowadzenia robót budowlanych polegających na przebudowie i remoncie sieci telekomunikacyjnych, elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych i cieplnych prowadzonych po dotychczasowych trasach, jednakże zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 1 wymaga zgłoszenia do właściwego organu. Z uwagi na konieczność modernizacji sieci elektrycznej lub wodno-kanalizacyjnej (w przypadku odprowadzania skroplin) zachodzi konieczność zgłoszenia montażu klimatyzatora.
Niezbędne jest także uzyskanie zgody właściciela lub zarządcy budynku. Pan Przemysław, będąc właścicielem lokalu mieszkalnego, nie jest uprawniony do podejmowania samodzielnie działań związanych z robotami budowlanymi (do takich zaliczane jest instalowanie klimatyzacji). Wymagana jest w tym przypadku zgoda spółdzielni. Aby taką zgodę uzyskać, najlepiej byłoby wskazać, że dla utrzymania odpowiednich parametrów powietrza instalacja klimatyzacji jest niezbędna.
„Art. 32. [Odwołania w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym]
§ 1. Statut może stanowić, że w określonych w nim sprawach między członkiem a spółdzielnią, członkowi przysługuje prawo odwołania się od uchwały organu spółdzielni do innego wskazanego w statucie organu spółdzielni w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym. W tym wypadku statut powinien określać zasady i tryb postępowania wewnątrzspółdzielczego, a w szczególności terminy wniesienia i rozpatrzenia odwołania.
§ 2. W wypadku wniesienia przez członka odwołania w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym bieg przedawnienia i terminów zawitych ulega zawieszeniu do dnia zakończenia tego postępowania, jednakże przez okres nie dłuższy niż rok od dnia, w którym organ odwoławczy powinien rozpatrzyć odwołanie.
§ 3. Postanowienia statutu o postępowaniu wewnątrzspółdzielczym nie mogą ograniczać dochodzenia przez członków ich praw na drodze sądowej. W wypadku zaskarżenia przez członka uchwały w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym i sądowym, postępowanie wewnątrzspółdzielcze ulega umorzeniu.”
W świetle art. 32 Prawa spółdzielczego – statut może stanowić, że w określonych w nim sprawach między członkiem a spółdzielnią, członkowi przysługuje prawo odwołania się od uchwały organu spółdzielni do innego wskazanego w statucie organu spółdzielni w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym. Postanowienia statutu o postępowaniu wewnątrzspółdzielczym nie mogą przy tym ograniczać dochodzenia przez członków ich praw na drodze sądowej. Co więcej, to właśnie statut określa zasady i tryb postępowania. A więc właściwe organy, terminy do wnoszenia i rozpatrywania odwołań są określane na poziomie spółdzielczym, ale w granicach zakreślonych powszechnie obowiązującym prawem.
Na podstawie obecnego art. 32 § 1 Prawa spółdzielczego skorzystanie z postępowania wewnątrzspółdzielczego nie wyłącza możliwości zaskarżania uchwały do sądu. Nie ma tzw. czasowej niedopuszczalności drogi sądowej w tym zakresie. Pociąga to za sobą luz decyzyjny w kwestii wniesienia skargi do sądu powszechnego. Nie trzeba czekać do zakończenia postępowania wewnątrzspółdzielczego z wniesieniem skargi do sądu powszechnego.
W wypadku zaskarżenia przez członka uchwały w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym i sądowym, postępowanie wewnątrzspółdzielcze ulega umorzeniu. Natomiast przez wniesienie przez członka odwołania w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym zawieszeniu ulega bieg przedawnienia i terminów zawitych do dnia zakończenia tego postępowania, jednakże przez okres nie dłuższy niż rok od dnia, w którym organ odwoławczy powinien rozpatrzyć odwołanie.
Zatem art. 32 ustawy nadaje postępowaniu wewnątrzspółdzielczemu charakter w pełni fakultatywny. Oznacza to, że skierowanie odwołania od uchwały organu spółdzielni do innego wskazanego w statucie organu spółdzielni uzależnione jest tylko od woli członka spółdzielni, a wyczerpanie postępowania wewnątrzspółdzielczego nie jest warunkiem wystąpienia na drogę sądową.
Zobacz również: Montaż klimatyzacji na balkonie bez zgody wspólnoty
Przykład 1
Pan Jan, mieszkaniec bloku na dużym osiedlu, zdecydował się na montaż klimatyzatora w swoim mieszkaniu. Niestety, urządzenie okazało się dość głośne, co było przyczyną skarg od sąsiada z mieszkania obok. Sąsiad twierdził, że ciągły szum klimatyzatora zakłóca jego spokój, szczególnie w nocy. Pan Jan, chcąc uniknąć dalszych nieporozumień, zdecydował się na wymianę urządzenia na cichszy model, co ostatecznie rozwiązało problem.
Przykład 2
Pani Katarzyna, zamieszkująca w bloku zarządzanym przez wspólnotę mieszkaniową, chciała zainstalować klimatyzator. Zgodnie z regulaminem wspólnoty wymagana była zgoda pozostałych mieszkańców. Pani Katarzyna przedstawiła plan montażu urządzenia na zebraniu wspólnoty, zapewniając, że wybierze model spełniający normy hałasu i niekłócący się z estetyką budynku. Po otrzymaniu zgody mogła przystąpić do instalacji.
Przykład 3
W jednym z bloków mieszkalnych, mieszkaniec na własną rękę zamontował klimatyzator, nie zwracając uwagi na jego lokalizację i sposób montażu. Urządzenie zostało umieszczone tak, że wydmuchiwało powietrze bezpośrednio w stronę okien sąsiedniego budynku. Po licznych skargach sprawa trafiła do Państwowego Inspektora Sanitarnego, który po wizji lokalnej nakazał przeniesienie klimatyzatora w inne miejsce, aby nie naruszał on norm dotyczących zdrowia i bezpieczeństwa mieszkańców.
Montaż i użytkowanie klimatyzatorów w blokach mieszkalnych wymaga uwzględnienia zarówno przepisów prawa, jak i zasad dobrosąsiedzkiego współżycia. Należy pamiętać o konieczności uzyskania zgód wspólnoty mieszkaniowej oraz o przestrzeganiu norm dotyczących hałasu i bezpieczeństwa. W przypadku konfliktów, kluczem do ich rozwiązania jest dialog i współpraca z sąsiadami oraz władzami lokalnymi, co pozwala na komfortowe i bezkonfliktowe korzystanie z klimatyzacji przez wszystkich mieszkańców.
Jeśli potrzebujesz pomocy w zrozumieniu przepisów dotyczących montażu klimatyzatorów lub wsparcia w sporze z sąsiadem bądź wspólnotą mieszkaniową, skorzystaj z naszych usług porad prawnych online. Oferujemy również profesjonalne przygotowanie pism i wniosków, aby ułatwić Ci skuteczną obronę Twoich praw.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali - Dz.U. 1994 nr 85 poz. 388
3. Ustawa z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze - Dz.U. 1982 nr 30 poz. 210
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
