• Data: 2018-10-24 • Autor: Katarzyna Nosal
Jestem zameldowany w mieszkaniu mojej mamy, która ma zaległości w czynszu. Moja siostra rozmawiała z pracownicami administracji, które nie powiedziały jej, że mojej mamie została wypowiedziana umowa najmu (mieszkanie komunalne). Moja mama więc od lutego regularnie płaciła za czynsz + spłacała dług w administracji. Niestety moja mama zmarła, a ja chciałem odziedziczyć po niej to mieszkanie. Gdy poszedłem do administracji, pani urzędnik zaczęła mnie krytykować i rzucać oszczerstwa pod moim adresem, że zataiłem informację, że moja mama od 4 miesięcy nie ma prawa do mieszkania tam. Chciałem spłacić dług i poprosiłem o podpisanie umowy ze mną, jako że byłem synem osoby, która tam zamieszkiwała. Dowiedziałem się, że ze względu na to że jestem tam zameldowany, muszę spłacić dług oraz płacić czynsz, a oni w tym czasie skierują sprawę do sądu o eksmisję dla mnie, nie dając mi lokalu zamienianego. Co mam robić?
Niestety Pana sytuacja nie jest dobra, a gmina działa zasadniczo zgodnie z prawem. Zgodnie z art. 691 § 1 Kodeksu cywilnego w razie śmierci najemcy lokalu mieszkalnego w stosunek najmu lokalu wstępują: małżonek niebędący współnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka, inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą. Warunkiem wstąpienia w stosunek najmu jest przede wszystkim aktualność tego stosunku najmu oraz to, by osoba mająca wstąpić w stosunek najmu zamieszkiwała faktycznie w danym lokalu w chwili śmierci najemcy.
Sam fakt bycia zameldowanym w mieszkaniu nie stanowi o tym, że dana osoba w mieszkaniu faktycznie zamieszkuje. Tych dwóch pojęć nie można mylić. Jeżeli zgłosił się Pan do gminy z wnioskiem o uznanie wstąpienia w stosunek najmu, to właściwie potwierdził Pan gminie ten istotny dla zadłużenia fakt, o czym dalej.
Natomiast jeśli istotnie mamie został wypowiedziany stosunek najmu, to nie ma możliwości zastosowania cytowanego wyżej przepisu, bowiem dotyczy on jedynie „czynnego” najmu. Może Pan jednak sprawdzić, czy w gminie obowiązuje uchwała w sprawie zasad wynajmowania lokali i czy nie zawarto tam zasad postępowania w przypadku pozostania w lokalu po zmarłym najemcy (co zasadniczo kończy stosunek najmu) osób, które z prawa z art. 691 Kodeksu cywilnego nie mogą skorzystać.
Zobacz również: Jak sprawdzić zadłużenie mieszkania komunalnego?
Jeśli rzeczywiście najem został mamie wypowiedziany, to istotnie zarówno wcześniej mama, jak i teraz Pan zajmujecie lokal bez tytułu prawnego. W takim przypadku właściciel lokalu ma prawo zażądać eksmisji. Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy oraz o zmianie Kodeksu cywilnego osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie. Odszkodowanie, o którym mowa, odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Ponadto, jeżeli istotnie zamieszkiwał Pan z mamą do jej śmierci, odpowiada Pan za powstałe w tym czasie zadłużenie. Zgodnie z art. 6881 Kodeksu cywilnego za zapłatę czynszu i innych należnych opłat odpowiadają solidarnie z najemcą stale zamieszkujące z nim osoby pełnoletnie. Zatem gmina ma prawo żądać zapłaty określonych kwot od Pana.
Wreszcie kwestia lokalu zamiennego. Zgodnie ustawą o ochronie praw lokatorów należy przez to rozumieć lokal znajdujący się w tej samej miejscowości, w której jest położony lokal dotychczasowy, wyposażony w co najmniej takie urządzenia techniczne, w jakie był wyposażony lokal używany dotychczas, o powierzchni pokoi takiej jak w lokalu dotychczas używanym; warunek ten uznaje się za spełniony, jeżeli na członka gospodarstwa domowego przypada 10 m2 powierzchni łącznej pokoi, a w wypadku gospodarstwa jednoosobowego – 20 m2 tej powierzchni. Lokal ten przysługuje tylko w określonych przypadkach. Przede wszystkim, gdy wypowiedzenie najmu następuje z przyczyn leżących po stronie wynajmującego, bo na przykład dane mieszkanie jest przeznaczone do remontu albo konieczne dla wynajmującego. W przypadku rozwiązania stosunku najmu z winy najemcy, zwłaszcza w przypadku niepłacenia czynszu, taki lokal nie przysługuje.
W artykule omówiono trudności związane z odziedziczeniem zadłużonego mieszkania komunalnego po zmarłym najemcy. Przedstawione przykłady z życia pokazują, jak skomplikowana może być sytuacja prawna osób zameldowanych w takim lokalu, zwłaszcza gdy istnieją zaległości w czynszu. Podkreślono również, że w takich przypadkach administracja ma prawo żądać spłaty długu i może skierować sprawę do sądu o eksmisję, co stawia lokatorów w trudnej sytuacji życiowej i prawnej.
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w sprawach związanych z dziedziczeniem mieszkań komunalnych lub sporządzeniem odpowiednich pism, skorzystaj z naszych profesjonalnych porad prawnych online. Oferujemy szybkie i skuteczne rozwiązania dostosowane do Twojej sytuacji. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego - Dz.U. 2001 nr 71 poz. 733
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Nosal
Radca prawny od 2005 roku, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Udziela porad z prawa cywilnego, pracy oraz rodzinnego, a także z zakresu procedury cywilnej i administracyjnej. Ma wieloletnie doświadczenie w stosowaniu prawa administracyjnego i samorządowego. Ukończyła również aplikację sądową. Obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika
