• Autor: Katarzyna Bereda
Czy mogę wynająć mieszkanie za pomocą umowy najmu okazjonalnego, nie będąc jego właścicielem? Właścicielem jest mój mąż, który użyczył mi to mieszkanie.
Zgodnie z treścią art. 710 Kodeksu cywilnego przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.
Cechą charakterystyczną umowy użyczenia jest jej nieodpłatność. Polega ona na bezpłatnym przysporzeniu na rzecz biorącego, które sprowadza się do możności korzystania przez niego z przedmiotu użyczenia. Umowa użyczenia nie może nakładać na biorącego obowiązku spełniania jakichkolwiek świadczeń na rzecz użyczającego (wyr. NSA z 10.10.2003 r., sygn. akt SA/Rz 2356/01) ani na rzecz podmiotów trzecich (w tym w zakresie świadczeń publicznych). W związku z tym użyczenie nie może mieć zastosowania, gdy chodzi o ponoszenie kosztów i opłat przekraczających zwykłe utrzymanie rzeczy, które właściciel musiałby ponosić sam, gdyby nie oddał rzeczy do używania innej osobie (zob. wyr. SA w Warszawie z 18.3.2015 r., sygn. akt VI ACa 855/14).
Umowa użyczenia jest umową jednostronnie zobowiązującą, bowiem zobowiązanym do spełnienia świadczenia jest wyłącznie użyczający (zob. uchw. SN z 5.3.2009 r., sygn. akt III CZP 6/09; odmiennie Ohanowicz, Górski, Zarys, 1970, s. 82; S. Grzybowski, w: System PrCyw, t. I, s. 495–496; A. Kaźmierczyk, Umowa użyczenia, s. 15). Umowa użyczenia nie jest umową wzajemną (zob. powołany powyżej wyr. SN z 3.12.2009 r., sygn. akt II CSK 550/09). Tym samym nie stosuje się do niej art. 487–497 Kodeksu cywilnego.
Zobacz również: Umowa użyczenia lokalu a koszty eksploatacji
Należy także podnieść, iż do zawarcia przedmiotowej konieczne jest złożenia przez strony zgodnych oświadczeń woli, a także wydanie biorącemu przedmiotu użyczenia. Stosunek użyczenia powstaje z chwilą wręczenia/ przekazania przedmiotu czy też nieruchomości. Umowa użyczenia dla swej ważności nie wymaga szczególnej formy. Może zostać zawarta w dowolny sposób – także ustnie.
Zgodnie natomiast z treścią art. 712 Kodeksu cywilnego:
„§ 1. Jeżeli umowa nie określa sposobu używania rzeczy, biorący może rzeczy używać w sposób odpowiadający jej właściwościom i przeznaczeniu.
§ 2. Bez zgody użyczającego biorący nie może oddać rzeczy użyczonej osobie trzeciej do używania”.
O sposobie korzystania z rzeczy w pierwszej kolejności decyduje treść umowy użyczenia. Dopiero w razie braku stosownych w niej postanowień kwestię tę rozstrzyga się stosując przesłanki zawarte w art. 712.
Ze względu na osobisty charakter umowy użyczenia, biorący bez zgody użyczającego nie może oddać przedmiotu użyczenia do używania innym osobom, bez względu na odpłatność czy nieodpłatność takiej czynności prawnej (A. Kaźmierczyk, Umowa użyczenia, s. 106). Zgoda użyczającego na oddanie przedmiotu użyczenia innym osobom do używania może być wyrażona w umowie lub także w późniejszych porozumieniach. Ponadto, brak zgody użyczającego na oddanie rzeczy osobie trzeciej nie wpływa na ważność umowy zawartej między biorącym a tą osobą. Zdaniem A. Kaźmierczyk, „jeśli przedmiotem użyczenia jest lokal, zgodę użyczającego należy oceniać przez pryzmat art. 63 KC” (s. 91).
Podsumowując, jeżeli mąż wyraził zgodę to, jak najbardziej może Pani oddać nieruchomość do używania innym osobom, a nawet ją wynająć. Jeżeli najemcy mają jakieś wątpliwości, zawsze może zawrzeć Pani z mężem umowę pisemną, gdzie zostanie wyszczególniona jego zgoda na taką czynność.
Zobacz również: Wynajem mieszkania tbs
Pani Anna mieszka w mieszkaniu, które należy do jej męża. Mąż wyraził zgodę na to, aby Pani Anna wynajęła lokal osobie trzeciej, zawierając umowę najmu okazjonalnego. Dzięki temu Pani Anna legalnie wynajmuje mieszkanie, mimo że nie jest jego właścicielem.
Pan Janek korzysta z mieszkania należącego do jego żony na podstawie umowy użyczenia. W umowie użyczenia zapisano, że Janek nie może wynajmować mieszkania osobom trzecim bez zgody właścicielki. Zgoda została udzielona, więc Janek zawarł umowę najmu z najemcą, zgodnie z wymogami prawa.
Pani Maria wynajmuje mieszkanie, które zostało jej użyczone przez męża. Zgodnie z umową użyczenia, nie może wynajmować mieszkania innym osobom bez pisemnej zgody męża. Po uzyskaniu zgody na wynajem, Pani Maria podpisała umowę najmu z osobą trzecią, spełniając wszystkie warunki prawne.
W artykule omówiono kwestie związane z wynajmem mieszkania na podstawie umowy najmu okazjonalnego, gdy właścicielem nieruchomości jest inna osoba, a mieszkanie zostało jej użyczone. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, umowa użyczenia umożliwia korzystanie z nieruchomości bezpłatnie, ale nie pozwala na jej wynajmowanie bez zgody właściciela. W przypadku uzyskania zgody właściciela, osoba korzystająca z lokalu może zawrzeć umowę najmu. Warto zadbać o odpowiednią dokumentację, aby uniknąć nieporozumień prawnych.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online, które pomogą Ci w rozwiązaniu kwestii związanych z wynajmem nieruchomości, umowami najmu czy użyczenia. Nasz zespół doświadczonych prawników udzieli Ci fachowej pomocy, dopasowanej do Twoich indywidualnych potrzeb, zapewniając bezpieczeństwo prawne i pełną zgodność z obowiązującymi przepisami. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać rzetelną i szybką pomoc w Twojej sprawie.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 18.3.2015 r., sygn. akt VI ACa 855/14
3. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10.10.2003 r., sygn. akt SA/Rz 2356/01
4. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3.12.2009 r., sygn. akt II CSK 550/09
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Bereda
Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.
Zapytaj prawnika