• Autor: Marek Gola
Czy po 30 latach zamieszkiwania w mieszkaniu spółdzielczym mam prawo zasiedzieć to mieszkanie?
Podstawę prawną niniejszej opinii stanowią przepisy Kodeksu cywilnego zwanego dalej K.c. oraz przepisy Kodeksu postępowania cywilnego.
Z treści Pana pytania wynika, że od 30 lat zamieszkuje Pan w lokalu znajdującym się w zasobach spółdzielni. Zastanawia się Pan, czy takie posiadanie oraz jego okres uprawnia Pana do zasiedzenia tego prawa.
W pierwszej kolejności zasadnym jest pochylenie się nad treścią art. 172 § 1 i 2 K.c. w powiązaniu z art. 336 K.c.
Zgodnie z art. 172 § 1 i 2 K.c. posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.
Proszę zatem zwrócić uwagę na dwie istotne przesłanki niezbędne do zasiedzenia:
– upływ czasu (20 lat przy dobrej wierze, 30 lat przy złej wierze),
– samoistne posiadanie.
Zgodnie z art. 336 K.c. posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny).
Po drugie należy odpowiedzieć na najistotniejsze pytanie: na jakich zasadach Pan zajmuje lokal: czy jest to odrębna własność, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, umowa najmu, czy też spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu. W każdym przypadku jest Pan jednak posiadaczem zależnym, albowiem w odniesieniu do każdego z ww. praw łączy Pana umowa ze spółdzielnią, która reguluje choćby Pańskie obowiązki względem spółdzielni i spółdzielni względem Pana.
Zobacz również: Zasiedzenie lokalu komunalnego
Innymi słowy, dopuszczalne jest zasiedzenie lokalu mieszkalnego, ale tylko wówczas gdy ustanowiony jest odrębny przedmiot własności. Stanowisko takie prezentowane jest przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 6 maja 1980 r., sygn. akt III CRN 45/80, w którego tezie podniesiono, iż „pod rządem art. 172 § 1 k.c. dopuszczalne jest zasiedzenie lokalu mieszkalnego stanowiącego przedmiot odrębnej własności”.
Powyższe wynika przede wszystkim z faktu, iż odrębna własność lokalu jest traktowana na równi z nieruchomością i jak każda nieruchomość podlega zasiedzeniu. Przepis art. 172 § 1 K.c. stanowi bowiem, iż posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie).
Jak podnosi się w uzasadnieniu ww. postanowienia „Lokale mieszkalne stanowiące odrębne nieruchomości mogą być przedmiotem zasiedzenia, gdyż art. 172 § 1 k.c. nie daje podstaw do czynienia rozróżnienia na nieruchomości gruntowe i lokale mieszkalne będące nieruchomościami i nieruchomości będących lokalami mieszkalnymi nie wyłącza od zasiedzenia”.
W mojej ocenie w przedmiotowej sprawie nie mamy jednak do czynienia z posiadaniem samoistnym, lecz posiadaniem zależnym, bowiem nie dysponuje Pan nieruchomością jak swoją własnością, lecz realizuje Pan wspólnie ze spółdzielnią obowiązki, które prawo nakłada na Pana i spółdzielnię.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marek Gola
Radca prawny, doktorant w Katedrze Prawa Karnego Procesowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, zdał aplikację radcowską w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Katowicach. Specjalizuje się w szczególności w prawie karnym materialnym i procesowym, bliskie jest mu też prawo pracy, prawo rodzinne oraz prawo handlowe. Udzielił już ponad 2000 porad prawnych, pomagając osobom pokrzywdzonym przez nieuczciwych pracodawców, a także tym, w których życie (nie zawsze słusznie) wtargnęła policja i prokuratura.
Zapytaj prawnika