• Data: 2023-06-16 • Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Małżeństwo z Ukrainy z dzieckiem wynajmuje moje mieszkanie. Mam podpisaną umowę tyko na wynajem dla mężczyzny. Kobieta z dzieckiem nie jest wpisana do umowy o najem. Teraz cała rodzina chce się starać o prawo pobytu w Polsce i chcą wpisać do umowy o najem kobietę z dzieckiem. Chcą, żebym napisała również, że maja prawo u mnie mieszkać. Czym to grozi dla mnie w przypadku, kiedy będę chciała rozwiązać umowę z rodziną z Ukrainy, bo np. przestaną płacić? Chodzi mi o kobietę z dzieckiem – czy będę miała prawo im wymówić umowę? Proszę
Wiąże Panią umowa najmu lokalu mieszkalnego, a zatem zastosowanie znajdują do niej w zakresie w niej nieuregulowanym przepisy ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.
Zamieszkiwanie w lokalu mieszkalnym rodziny z dzieckiem może generować problemy z pozbyciem się lokatorów, gdy umowa wygaśnie na skutek upływu terminu jej zawarcia lub gdy ją Pani wypowie. Jeśli bowiem dobrowolnie nie opuszczą lokalu, to będzie Pani musiała wnioskować do sądu o eksmisję. Zgodnie zaś z art. 14 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów „w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu albo braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy”. Obowiązek zapewnienia najmu socjalnego lokalu ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu. Sąd bada z urzędu, czy zachodzą przesłanki zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu. Zamienny jest jednak ustęp 4 art. 14, który wskazuje, że „sąd nie może orzec o braku uprawnienia do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu wobec:
1) kobiety w ciąży,
2) małoletniego, osoby niepełnosprawnej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 426) lub ubezwłasnowolnionego oraz osoby sprawującej nad nim opiekę i wspólnie z nim zamieszkałej,
3) obłożnie chorego,
4) emeryta lub rencisty spełniającego kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej,
5) osoby posiadającej status bezrobotnego,
6) osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały
– chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany lub ich sytuacja materialna pozwala na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie”.
Niezależnie od tego, czy małoletni i żona najemcy będą wpisani jako strona umowa najmu, zawsze w sytuacji rozwiązania najmu, gdy dobrowolnie nie opuszczą lokalu, a Pani zmuszona będzie wnieść o eksmisję, sąd tę eksmisję orzeknie, ale uzależni (zawiesi) do czasu, gdy gmina zaoferuje tej rodzinie lokal socjalny, z uwagi na to, że mieszka z najemcą małoletni. Jedyna sytuacja, która nie zobowiąże sądu do orzekania o lokalu socjalnym, to prawo najemcy i jego rodziny do zamieszkiwania w innym lokalu po rozwiązaniu obecnej umowy lub dobra sytuacja materialna pozwalająca mu wynająć mieszkanie. Może więc Pani rozszerzyć umowę o oświadczenie najemcy, że np. ma prawo do innego lokalu (ale to będzie zapewne niemożliwe, skoro to rodzina spoza Polski), ewentualnie zbierać dowody na to, że stać go na wynajęcie mieszkania (gdyby doszło do procesu o eksmisję wykaże Pani, że np. najemca zarabia 3000 zł, żona 2500 zł, a zatem stać ich najęcie lokalu za 1500 zł miesięcznie o dobrym standardzie podobnym do dotychczasowego). W zasadzie nic więcej Pani zrobić nie może. Ochrona danych osobowych zabrania zbierania w umowie informacji o pracy/zarobkach. Zatem z takim ewentualnym ryzykiem opóźnienia eksmisji o czas znalezienia przez gminę lokalu socjalnego musi się Pani liczyć, gdy w lokalu znajduje się małoletni lub kobieta w ciąży. Nie ma jednak znaczenia, czy ta kobieta i dziecko będą, czy nie wpisani do umowy najmu. Nawet obecna treść, gdy stroną jest tylko najemca, rodzi takie samo ryzyko, gdy zamieszkuje z nim małoletni.
Wpisanie do umowy najmu żony i dziecka najemcy nie zmienia istotnie sytuacji prawnej w przypadku konieczności eksmisji. Niezależnie od tego, czy są oni formalnie ujęci w umowie, sąd i tak może zawiesić eksmisję do czasu zapewnienia przez gminę lokalu socjalnego, jeśli w mieszkaniu przebywa małoletni lub kobieta w ciąży. Warto mieć świadomość tego ryzyka, jednak rozszerzenie umowy o dodatkowe osoby nie wpłynie znacząco na ewentualne trudności związane z zakończeniem najmu.
Jeśli potrzebujesz pomocy w sprawach związanych z wynajmem mieszkań, eksmisją lub innymi kwestiami prawnymi, skorzystaj z naszej oferty porad online. Zapewniamy szybkie i rzetelne wsparcie prawne, dostosowane do Twojej sytuacji. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać fachową pomoc bez wychodzenia z domu.
1. Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego - Dz.U. 2001 nr 71 poz. 733
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.
Zapytaj prawnika