Jaka instytucja kontroluje prywatne TBS-y?

Prawa i obowiązki towarzystwa budownictwa społecznego

Kwestie dotyczące funkcjonowania towarzystw budownictwa społecznego uregulowane zostały w ustawie o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego.

Zgodnie z art 23 tejże ustawy „towarzystwa budownictwa społecznego mogą być tworzone w formie:

1) spółek z ograniczoną odpowiedzialnością;

2) spółek akcyjnych;

3) spółdzielni osób prawnych”.

Dodatkowo ust. 2 tego artykułu stanowi wyraźnie, że „do towarzystwa budownictwa społecznego, zwanego dalej »towarzystwem«, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu spółek handlowych lub ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze ze zmianami wynikającymi z przepisów niniejszego rozdziału”.

Zgodnie z krajowym rejestrem sądowym Pański TBS jest właśnie spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, co oznacza, iż wszelkie kwestie nadzoru nad tą spółką wykonywane muszą być w oparciu o przepisy Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z Kodeksem nadzór nad spółką przysługuje jej wspólnikom odbywać się może w formie bezpośredniej lub pośrednie. Kontrola bezpośrednia to prawo każdego wspólnika ustalone w art. 212 kodeksu polegające na tym, iż wspólnik lub wspólnik z upoważnioną przez siebie osobą może w każdym czasie przeglądać księgi i dokumenty spółki, sporządzać bilans dla swego użytku lub żądać wyjaśnień od zarządu. Zarząd może odmówić wspólnikowi wyjaśnień oraz udostępnienia do wglądu ksiąg i dokumentów spółki, jeżeli istnieje uzasadniona obawa, że wspólnik wykorzysta je w celach sprzecznych z interesem spółki i przez to wyrządzi spółce znaczną szkodę. Jeżeli spółka odmówi udzielenia wyjaśnień lub wglądu do dokumentów bądź ksiąg spółki, wspólnik ma prawo żądać rozstrzygnięcia sprawy uchwałą wspólników lub też złożyć wniosek do sądu rejestrowego o zobowiązanie zarządu do udzielenia wyjaśnień lub udostępnienia do wglądu dokumentów bądź ksiąg spółki. Ten ostatni etap to kontrola pośrednia.

Zobacz również: Czy komornik może zająć mieszkanie?

Kontrola nad działaniami TBS-u

Prawo to może być wyłączone jednak poprzez umowę spółki zgodnie z art. 213 kodeksu. W takiej jednak sytuacji konieczne jest powołanie w spółce rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej. Zgodnie z ustawą o TBS-ach powołanie rady nadzorczej w każdym towarzystwie działającym w formie spółki handlowej jest obligatoryjne, zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy, co stanowi rozwiązanie dalej idące w stosunku do przepisów Kodeksu spółek handlowych.

Pewna formę kontroli nad TBS-ami sprawuje minister właściwy do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa. Zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy „minister w drodze decyzji, zatwierdza albo odmawia zatwierdzenia umowy albo statutu towarzystwa, a także wszelkich ich zmian”.

Tak więc chcąc dokonać jakiejkolwiek kontroli w TBS-ie lub uzyskać informacje, może Pan wystąpić z zapytaniem do:

• rady nadzorczej;
• gminy, która w każdym TBS-ie posiada swego przedstawiciela;
• ministra ds. budownictwa.

Może Pan także wystąpić do NIK-u, by w ramach swojej działalności skontrolowano oceny funkcjonowania TBS-u w zakresie realizacji przez nie zadań społecznego budownictwa mieszkaniowego, w szczególności dostępności lokali mieszkalnych należących do TBS-u dla osób spełniających ustawowe kryteria, prawidłowości naliczania czynszów, współdziałania z gminami, realizacji warunków umów kredytu ze środków KFM, zasadności posługiwania się nazwą „towarzystwa budownictwa społecznego”, roli TBS w przenoszeniu wierzytelności z umów partycypacji w kosztach budowy przez partycypantów. Takie kontrole NIK wykonywał na już na terenie kraju.

Niestety ustawodawca nie przewidział żadnych dodatkowych instrumentów kontrolnych, instytucji czy organów samorządowych lub państwowych, które są uprawnione i zobowiązane do kontrolowania działań TBS-ów.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.