• Data: 2024-11-01 • Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Jestem głównym najemcą mieszkania komunalnego, w którym mieszkam wraz z synem pełnoletnim. W czasie mojego pobytu w szpitalu syn do mieszkania sprowadził obcą kobietę, która odmawia opuszczenia tego lokum. Jak mam postąpić?
Pan jako główny najemca oraz syn jako osoba uprawniona do zamieszkiwania w lokalu, którego Pan jest najemcą, jak najbardziej macie prawo przebywać w przedmiotowym lokalu. Natomiast osoby trzecie zapraszane przez Pana syna jako takie nie mają uprawnień do stałego przebywania (a wręcz zamieszkiwania) w tym lokalu bez zgody zarówno Pana, jak i prawdopodobnie podmiotu wynajmującego Panu lokal.
Jako główny najemca lokalu ma Pan prawo żądać opuszczenia go przez wskazaną osobę. Jeżeli natomiast Pana żądanie pozostaje bez żadnej reakcji ze strony wskazanej kobiety, pozostaje złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 193 K.k. Bowiem zgodnie z art. 193 K.k. „kto wdziera się do cudzego domu, mieszkania, lokalu, pomieszczenia albo ogrodzonego terenu albo wbrew żądaniu osoby uprawnionej miejsca takiego nie opuszcza, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku”. Jak wynika z powyższego, przedmiotem ochrony na gruncie przepisu art. 193 nie jest własność ani zakres uprawnień właściciela, ale wolność podmiotu i związane z nią prawo do spokojnego, niczym niezakłóconego zamieszkiwania w swoim centrum życia, gwarantujące nienaruszalność mieszkania jednostki oraz poszanowanie jej prywatności. Z tego faktu należy zatem wyprowadzić wniosek, że źródłem ochrony miru domowego nie jest jedynie tytuł własności przysługujący danemu podmiotowi w stosunku do określonej nieruchomości.
Podobne stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie sądowym, zgodnie z którym:
„Naruszenie miru domowego to tym samym nie tylko czynne (dokonane tak przy pomocy siły fizycznej, ale też w sposób werbalny) przełamanie jej oporu przed wpuszczeniem do mieszkania niechcianej osoby, lecz również dostanie się przez sprawcę do takiego miejsca, pomimo oczywistego braku (nawet niewyrażonego wprost) zgody na obecność w miejscu określonym w art. 193 k.k. osoby w nim niepożądanej” (wyrok SN z dnia 1 października 2007 r., sygn. akt IV KK 232/07).
Doktryna również wyraża takie stanowisko:
„Przedmiotem ochrony jest prawo człowieka do spokojnego zamieszkiwania, wolnego od zakłóceń przez osoby niepożądane; ta ochrona rozciąga się także na korzystanie z lokali użytkowych i innych pomieszczeń, które pozostają w dyspozycji danej osoby w sposób stały lub przejściowy (Marek, Komentarz, s. 443). Człowiek ma prawo do decydowania o tym, kto może przebywać w miejscach, w których jest on gospodarzem; decyzja ta może być podejmowana w imieniu własnym (np. jako właściciela domu) bądź w imieniu innej osoby fizycznej, prawnej czy innego podmiotu zbiorowego (np. prezes zarządu spółki wynajmującej lokal, w którym prowadzona jest działalność gospodarcza; Zoll [w:] Wróbel, Zoll II/1, s. 622). Jak zauważają Dyluś, Wiśniewska, „przedmiotem ochrony na gruncie przepisu art. 193 k.k. nie jest własność ani zakres uprawnień właściciela, ale wolność podmiotu i związane z nią prawo do spokojnego, niczym niezakłóconego zamieszkiwania w swoim centrum życia, gwarantujące nienaruszalność mieszkania jednostki oraz poszanowanie jej prywatności” (Dyluś, Wiśniewska, Właściciel, s. 25)” [M. Mozgawa (red.) Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, 2022].
Nadto:
„Naruszenie miru domowego przez zaniechanie zachodzi w przypadku nieopuszczenia danego miejsca wbrew żądaniu osoby, która ma prawo nim dysponować. Dla bytu przestępstwa nie ma znaczenia, czy sprawca znalazł się w tym miejscu legalnie (np. został zaproszony), czy też nielegalnie (tzn. uprzednio wdarł się do niego). Jeśli jednak sprawca dostał się do danego miejsca legalnie, to nieopuszczenie tego miejsca staje się bezprawne od momentu, kiedy dowiaduje się o woli (żądaniu) osoby uprawnionej, aby opuścił owo miejsce (por. Wojciechowska [w:] Kunicka-Michalska, Wojciechowska, Przestępstwa, s. 67). Zazwyczaj takie żądanie osoby uprawnionej jest połączone z wystąpieniem pewnych okoliczności, których ocena zależy od charakteru miejsca, a także sytuacji. Jeśli w grę wchodzi jakiś lokal (np. kawiarnia, restauracja, klub), wówczas należy mieć na uwadze zwyczaje określające sposób korzystania z takich miejsc. Jeśli gość (klient) zachowuje się niekulturalnie, korzysta z lokalu w sposób sprzeczny z jego przeznaczeniem albo przedłuża swój pobyt poza godziny funkcjonowania lokalu, takie żądanie jest uzasadnione (Bojarski, Naruszenie [w:] System, 1989, s. 63). W sytuacji, gdy chodzi o np. prywatny dom, mieszkanie itp., nie ma konieczności występowania jakiegokolwiek uzasadnienia dla takiego żądania. Wystarczy wola osoby uprawnionej, której np. mogli znudzić się goście albo która chce już położyć się spać, a zaproszeni goście nie mają ochoty na opuszczenie jej mieszkania (Mozgawa [w:] System, t. 10, s. 573)” [M. Mozgawa (red.) Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, 2022].
Mając na uwadze powyższe, jeżeli zwykłe żądanie opuszczenia lokalu przez opisaną osobę nie odnosi skutku, rekomendowałabym wezwanie policji i dokonanie jednocześnie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez tę osobę w postaci naruszenia art. 193 K.k.
Sprowadzenie obcej osoby do mieszkania komunalnego przez pełnoletniego syna bez zgody głównego najemcy może stanowić naruszenie przepisów dotyczących miru domowego. W przypadku, gdy osoba ta odmawia opuszczenia lokalu, najemca ma prawo do żądania jej wyprowadzenia, a w razie braku reakcji – zgłoszenia sprawy na policję z podejrzeniem popełnienia przestępstwa z art. 193 Kodeksu karnego. Warto podjąć zdecydowane kroki, aby zapewnić sobie spokój i ochronę prawną.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz przygotowanie pism procesowych i urzędowych, dostosowanych do indywidualnych potrzeb klienta, gwarantując szybkie i rzetelne wsparcie w każdej sprawie prawnej. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 października 2007 r., sygn. akt IV KK 232/07
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.
Zapytaj prawnika
