• Data: 2025-01-12 • Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Moja rodzina (żona, syn, ja) od 1999 r. byliśmy w TBS. Zostałem w mieszkaniu sam, bo żona wraz z synem wyprowadzili się do nowo kupionego mieszkania. Pieniądze na ten zakup pochodziły wyłącznie z majątku żony. Nie mamy rozwodu, który byłby niekorzystny dla mnie z uwagi na moją nieuleczalną chorobę. Czy bez obaw mogę mieszkać sam w 2-pokojowym mieszkaniu TBS w tej samej miejscowości, bez partycypacji, którym jest UM? Jak się zabezpieczyć przed stratą tego mieszkania?
Na wstępie wskazuję, że zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa (zwanej dalej: u.s.f.r.m.) – osoba fizyczna oraz osoby zgłoszone do wspólnego zamieszkania, w dniu objęcia lokalu, nie posiadają tytułu prawnego do innego lokalu mieszkalnego w tej samej miejscowości.
Oznacza to, że o najem lokali mieszkalnych z zasobów TBS-u mogą ubiegać się dwie grupy podmiotów:
Po uzyskaniu mieszkania w zasobach TBS na najemcach spoczywa szereg obowiązków. Jednym z obowiązków najemcy charakterystycznym dla najmu lokali mieszkalnych w zasobach towarzystwa jest konieczność niezwłocznego informowania TBS-u o uzyskaniu tytułu prawnego do innego lokalu mieszkalnego (art. 30 ust. 3a u.s.f.r.m.). Przewidziany na realizację tego obowiązku termin nie jest wprawdzie precyzyjny, jednak należy go rozumieć jako powinność podjęcia działania bez zbędnej zwłoki. W rezultacie nieuzasadnione, zawinione przez najemcę odkładanie w czasie złożenia przedmiotowej informacji będzie stanowić naruszenie tego obowiązku. Jednocześnie zauważyć należy, iż w razie sporu konstrukcja ta przenosi na najemcę ciężar wykazania złożenia informacji w czasie właściwym przez dowodzenie obiektywnej niemożności wcześniejszego wykonania obowiązku, tj. udowodnić brak winy w późniejszym złożeniu informacji. Skutkiem niezłożenia wymienionej informacji w terminie może być wypowiedzenie przez TBS wysokości czynszu najmu i ustalenie go w wysokości przewyższającej rocznie 4% wartości odtworzeniowej lokalu (art. 30 ust. 6 u.s.f.r.m.).
Trzeba pamiętać, że warunek nieposiadania tytułu do innego lokalu musi być spełniony nie tylko w chwili podpisywania z TBS umowy najmu, ale obowiązuje on przez cały czas trwania stosunku najmu lokalu mieszkalnego w TBS.
Zatem jeśli najemca mieszkania w TBS wejdzie w posiadanie takiego prawa już w czasie trwania stosunku najmu (np. w wyniku kupna innego lokalu), powinien powiadomić o tym TBS, który wyznaczy termin na uregulowanie sytuacji tak, aby nie naruszała postanowień ustawy. W takim przypadku najemca będzie miał do wyboru najprawdopodobniej dwa rozwiązania: albo rozwiązać umowę najmu z TBS, albo zbyć nowo nabyte prawo do innego lokalu.
Jednocześnie wskazuję, że ostateczne ustalenie możliwych rozwiązań może być również uzależnione od zapisów umowy albo statutu TBS. Bowiem zgodnie z art. 31 ust. 1 u.s.f.r.m. kryteria i tryb przeznaczania mieszkań dla konkretnych najemców określa umowa albo statut SIM. Zasady współdziałania SIM z gminą lub gminami określa umowa.
Jeżeli posiadacie Państwo małżeńską wspólność ustawową, to zgodnie z obowiązującymi przepisami w czasie trwania małżeństwa oboje Państwo staliście się najemcami lokalu. Nie ma tu znaczenia, kto z Państwa został wskazany w umowie najmu jako główny najemca.
W takim przypadku najlepiej byłoby zawrzeć umowę o rozdzielności majątkowej. Wówczas rozdzielność majątkowa wraz z faktem, że zamieszkujecie Państwo oddzielnie, nie prowadząc wspólnego gospodarstwa domowego, powinny być wystarczającym rozwiązaniem uprawniającym Pana do zamieszkiwania w lokalu, gdyby Pan był wskazany w umowie jako główny najemca. Jeśli natomiast umowa była zawarta z żoną, dodatkowo należałoby dokonać również zmiany w zakresie podmiotu będącego najemcą lokalu, wskazując Pana jako głównego najemcę.
Natomiast jeśli posiadacie Państwo rozdzielność małżeńską, to zgodnie z obowiązującymi przepisami najemcą lokalu jest ten z Was, kto został wskazany w umowie najmu jako główny najemca.
Jeśli mielibyście Państwo rozdzielność majątkową, a nie prowadzicie wspólnego gospodarstwa domowego, to wystarczającym dla zachowania prawa do lokalu TBS byłoby niewykazywanie żony jako zamieszkującej w lokalu, co jest zgodne ze stanem faktycznym. Bowiem żona kupiła mieszkanie za środki pochodzące z majątku osobistego, co w konsekwencji nie powoduje, że Pan posiada tytuł prawny do innego lokalu mieszkania.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.
Zapytaj prawnika