• Data: 2023-07-14 • Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Wynajmuję mieszkanie dwóm młodym Białorusinom. Umowę najmu sporządziłam z jednym z nich – studentem, mówiącym po polsku. On teraz stara się o polskie obywatelstwo, posiada Kartę Polaka. Oczekuje meldunku w miejscu zamieszkania, twierdzi, że jest to konieczne. Obawiam się konsekwencji. Tym bardziej, że umawialiśmy się na początku na podpisanie umowy najmu okazjonalnego z wymaganymi załącznikami podpisanymi u notariusza, co ostateczności nie doszło do skutku. Jak mam postąpić?
Na wstępie wyjaśnijmy, że zameldowanie ma jedynie charakter rejestrowy (ewidencyjny) i służy aktualizacji oraz doprowadzeniu do zgodności miejsca zamieszkania z miejscem zameldowania. Nie można zatem stać na stanowisku, że brak zameldowania wywoła nieodwracalne skutki. Należy bowiem podkreślić, że – co do zasady – również wszystkie zamierzenia danej osoby realizowane w sferze administracyjnoprawnej, także te, które dotyczą legalnego pobytu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, może ona realizować posiadając miejsce zamieszkania.
Na marginesie należy wskazać również, że stosownie do treści ustawy o cudzoziemcach w karcie pobytu zamieszcza się m.in. adres zameldowania na pobyt stały lub czasowy, jednak w przypadku braku zameldowania na pobyt czasowy trwający ponad 2 miesiące danych o adresie nie zamieszcza się. Także wniosek o nadanie obywatelstwa polskiego – stosownie do treści art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie polskim wymaga wskazania adresu zamieszkania, a nie zameldowania. Podobne stanowisko zostało wyrażone w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 27 sierpnia 2013 r., sygn. akt II OZ 692/13).
W świetle powyższego, do uzyskania obywatelstwa polskiego nie jest wymagane wskazanie meldunku. Niemniej jednak fakt zameldowania na pewno uwiarygodniłby miejsce zamieszkania osoby starającej się o uzyskanie obywatelstwa polskiego.
Zameldowanie na pobyt stały, jak sama nazwa wskazuje, nie ma ograniczenia czasowego w przyszłości. W przypadku zamiaru zameldowania na pobyt na okres zawartej umowy najmu należałoby zameldować osobę na pobyt czasowy. Tak jak pisałam, przepisy wprost nie mówią, aby do otrzymania Karty Polaka trzeba było mieć zameldowanie stałe, szczególnie że jest to tylko czynność administracyjno-techniczna. Jednocześnie wskazuję, że osobę zameldowana na pobyt stały, jeżeli dobrowolnie nie chce się wymeldować, można wymeldować wyłącznie w trybie administracyjnym w postępowaniu prowadzonym przez właściwego wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Niemniej jednak są to postępowania, które zazwyczaj trwają dość długo. Zatem zalecałabym dokładnie zweryfikować czy faktycznie w tej sytuacji jest konieczność zameldowania osoby na pobyt stały, ponieważ tak jak wskazywałam, przepisy nie warunkują
Co do zawarcia umowy najmu, kwestie w tym zakresie uregulowane są przede wszystkim w Kodeksie cywilnym oraz w ustawie z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (zwanej dalej: ustawą lokatorską).
Zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy lokatorskiej – umową najmu okazjonalnego lokalu jest umowa najmu lokalu mieszkalnego, którego właściciel, będący osobą fizyczną, nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie wynajmowania lokali, zawarta na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat. Natomiast w myśl art. 19a ust. 2 ustawy lokatorskiej do umowy najmu okazjonalnego lokalu załącza się w szczególności:
W mojej ocenie, skoro nie została podpisana umowa najmu okazjonalnego z zabezpieczeniem innego miejsca do zamieszkania na wypadek nakazu opróżnienia lokalu i eksmisji, rekomenduję niemeldowanie danej osoby w Pani lokalu. Przede wszystkim trzeba mieć na uwadze, że sama procedura pozbycia się lokatora, który nie ma zagwarantowanego innego lokalu, jest długotrwała i kosztowna. A dodatkowo wskazuję, że osoba wynajmująca lokal ma szerokie prawa, których naruszenie przez właściciela lokalu może skutkować nawet postępowaniem karnym, np. naruszenie miru domowego osoby, która jest najemcą lokalu a nie jego właścicielem. Nie mogę pominąć również faktu, że ewentualne wymeldowanie osoby bez jej zgody wymaga przeprowadzenia postępowania administracyjnego, które również z uwagi na konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego wymaga czasu.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.
Zapytaj prawnika